ابعاد شخصیتی معصومان(ع) از جمله امام سجاد (ع) چنان گسترده است که در هر بعدی از نیازهای بشری میتوان الگوی کاربردی ارائه و تشنگان هدایت را از سرچشمه های فضائل آنان سیراب کرد.

بی‌شک یکی از مشخصه های بشر از آغاز خلقت تاکنون – و قطعاً تا پایان جهان – زندگی جمعی اوست؛ اجتماعی که در آن هر کس بر اساس استعدادها و نحوه برخورداری از امکانات موقعیتی می‌یابد و در تعامل با دیگران نیازمندیهای خود را رفع میکند و در مقابل آن نیازهای دیگران را برطرف میسازد. اعضای جامعه بشری که ما هم عضوی از آن هستیم – هیچ کدام به تنهایی توان رفع نیازهای ضروری برای تداوم حیات را ندارند. از این رو با رو آوردن به «زندگی جمعی هر کدام بنابر استعداد و توان خود بخشی از نیازهای دیگران را تأمین میکند تا در برابر آنان هم نیازهای وی را رفع کنند. امام سجاد به خوبی میدانست که بی نیاز مطلق خداست و غیر او همه به هم نیازمندند. لذا وقتی شنید مردی میگوید خدایا مرا از خلق خود بی نیاز کن فرمود «لیس هکذا، انما الناس بالناس ولکن قل: اللهم اغننى عن شرار خلقک این گونه نیست مردم به مردم نیازمندند. اما بگو خدایا مرا از مردم بدکیش بی نیاز کن. به این دلیل ما باید به یک حقیقت مهم و در عین حال فراموش شده توجه کنیم و آن حقی است که جامعه و افراد آن به دلیل ایفای نقش در تداوم زندگی ما دارند و این همان حقی است که امام زین العابدین در کنار دو حق دیگر حق خدا و حق خود در رساله حقوق از آن یاد میکند و حقوق گروههایی مثل رهبران زیردستان خویشان نیکوکاران و توده های مردم مانند همسایه،رفیق ،شریک سائل و نیازمند و حتی حقوق اموال …. را تذکر میدهد و از همین جایگاه است که انسانها جهت ادای این حقوق موظف به «خدمت» به هم هستند. در واقع اسلام با این دید دقیق و عمیق خاستگاه خدمت به خلق» را «حق خلق میداند و معتقد است مردم باید خادم هم باشند چون به گردن هم حق دارند.