اساسا تربیت از مدت‏ ها پیش از تولد نوزاد، حتی پیش از ازدواج والدین، آغاز می‏ گردد، اما آن چه تحت عنوان فعل تربیت نزد عامه مردم تعریف می‏شود، همان‏گونه که در احادیث مختلف نیز آمده‏است، در سه دوره هفت ساله صورت می‏پذیرد. برای نمونه در حدیثی نبوی آمده است که: الولدُ سیّدٌ سَبْع سنین، و عبدٌ سبعَ سنینَ، و وزیرٌ سبعَ سنین فرزند هفت سال سرور، و هفت سال عبد و هفت سال وزیر است. در حدیثی دیگر از حضرت امیر علیه السلام که فرموده اند: یُربَّی (یُرْخی) الصَّبیُّ سَبعاً، و یُودَبُ سَبعاً، وَ یُستخدم سَبعاً و … کودک را هفت سال پرورش دهند (آزاد گذاشته می‏شود)، هفت سال ادب آموزند، و هفت سال به خدمتش در آوردند. لازم به ذکر است که در این جزوه مفهوم عام تربیت که در بر دارنده کل زندگی انسان است، مد نظر نبوده و تنها معنای دوره‏ی کودکی (یا همان کودکی اولیه یعنی هفت سال اول زندگی) مورد توجه قرار می‏گیرد. چرا که این دوره زیر بنای وجود انسان و نیازمند عنایتی ویژه است و هنوز فطرت پاک انسانی دستکاری نشده و قابلیت پرورش کامل دارد. علاوه بر این که در سنین بالاتر عوامل دیگری مانند جامعه، در امر تربیت مداخله می‏کنند اما در این سنین چنین تزاحمی وجود ندارد و میزان اثرگذاری بسیار بالاست. به همین جهت در ادامه، صرفا به مسائل مهم‏تر در تربیت زیر هفت سال پرداخته می‏شود، هرچند که برخی موارد در تمام دوره‏ ها صدق می‏کند. هر یک از این رده‏های سنی، اصول، مفاهیم، ابزار، شیوه ها، نکات و ملاحظات خاص خود را دارند و یکی از مهم ترین مسائل، در نظر گرفتن همین اقتضائات متفاوت سنی است که متاسفانه در اردوهای جهادی مغفول مانده و عدم تقسیم بندی صحیح سنی موجب کم اثر شدن کار می‏گردد. پس لازم است بر همین اساس، مخاطبان به سه رده سنی تقسیم شوند: صفر تا هفت سال، هفت تا چهارده سال و چهارده تا بیست و یک سال. البته با توجه به عوامل متعددی چون تفاوت های فردی، یکسان نبودن امکانات و …، این تقسیم ممکن است یک تا دو سال متغیر باشد اما مبنای اصلی را همین بازه های سنی تشکیل می دهند.

دانلود